Chcemy się z Wami podzielić informacją o nowym międzynarodowym projekcie! 

Sekretariat ds. Młodzieży Województwa Zachodniopomorskiego przystąpił do projektu współpracy międzynarodowej w zakresie edukacji przyrodniczej i turystycznej, pod nazwą „SB MANTA – South Baltic natural and cultural heritage assets management as tourist attractions”. Realizujemy projekt MANTA w imieniu Województwa Zachodniopomorskiego.

W projekcie będziemy starali się nie tyle wpłynąć na ilość turystów odwiedzających najcenniejsze atrakcje przyrodnicze wybrzeży południowego Bałtyku, ale przede wszystkim zmienić podejście turystów i mieszkańców do ochrony przyrody w naszych regionach.

Część projektu to międzynarodowe lub lokalne warsztaty, zagraniczne wyjazdy studyjne do duńskich i szwedzkich obszarów chronionych, wspólne opracowanie planów i koncepcji wdrażania nowych atrakcji dla odwiedzających, różnorodne badania naukowe i społeczne. Ale projekt zakłada też powstanie aż sześciu multifunkcjonalnych platform edukacyjnych, zlokalizowanych w ważnych punktach parków na Litwie i w Polsce, z których będzie można korzystać już w drugiej połowie 2026 roku. Oprócz nich, projekt pozostawi w regionie południowego Bałtyku wspólną ofertę aktywnego spędzania czasu na cennych przyrodniczo terenach, dla ludzi w każdym wieku, którzy chcą pomóc w utrzymaniu piękna i walorów naszej unikatowej natury.

Będziemy Was regularnie informować o projektowych działaniach i zapraszać do udziału, a nawet do ciekawych wyjazdów!

Projekt MANTA będzie realizowany do 30 czerwca 2027 roku. Łączny budżet projektu wynosi 1,66 mln Euro, w tym 158.000 Euro stanowi budżet Województwa Zachodniopomorskiego. Projekt jest w 80% współfinansowany ze środków Unii Europejskiej, w ramach programu Interreg Południowy Bałtyk 2021-2027.

Tło projektu – dlaczego zaczęliśmy nad tym pracować?

Bogactwo przyrodnicze i krajobrazowe regionu świadczy o jego atrakcyjności i bezsprzecznie stanowi wspólne dziedzictwo naturalne dla wszystkich pokoleń.

Najcenniejsze przyrodniczo obszary (wizytówki naszych regionów) często borykają się z szybkim rozwojem turystyki, w końcu są chronione ze względu na swoją przyrodniczą wartość i atrakcyjność, co samo w sobie jest  magnesem dla odwiedzających.

Ludzie chcą zobaczyć wyjątkowe i piękne miejsca, chcą wypocząć w zdrowym otoczeniu, chcą mieć ładne zdjęcia i pochwalić się tym, że byli w znanych punktach. Wycieczki szkolne, mające na celu edukację i integrację, także odwiedzają tereny cenne przyrodniczo. Młodzież, w tym studenci, pary, grupy, wreszcie także sami mieszkańcy regionów – wszyscy poszukują miejsc, w którym na łonie przyrody można prawdziwie zregenerować się i wypocząć.

Wokół parków, rezerwatów i obszarów Natura 2000 rozwijają się usługi turystyczne. Rozwija się lokalny biznes. Turystów przyjeżdża coraz więcej, aż wreszcie środowisko przyrodnicze jest pod coraz większą presją. Pojawia się więc pytanie, czy i jak można chronić je lepiej.

Ograniczenia, zakazy, sztywne zasady korzystania z chronionych obszarów zdają się niektórym przeszkadzać: odwiedzający nie wszędzie może wejść, a tu przydałby się śmietnik, a może przydałby się jeszcze jeden hotel, ale tu nie wolno budować… mieszkańcy z kolei woleliby żeby do ich miejscowości przyjeżdżali ludzie, którzy cenią właśnie tą przyrodę, która ich otacza oraz żeby bardziej dbali o otoczenie, nie śmiecili, nie niszczyli. Potrzeba w Europie rozwiązań, które mogą pogodzić turystykę i ochronę przyrody.

Okazuje się, że można temu zaradzić, poprzez współpracę instytucji i osób zajmujących się ochroną przyrody z mieszkańcami i lokalnym biznesem turystycznym. Można zaproponować takie sposoby spędzania wolnego czasu, które przyczynią się do rozwoju zrównoważonej, odpornej turystyki, nadal pozwolą zarobić mieszkańcom i lokalnym firmom, ale dodatkowo przyciągną takich przyjezdnych, dla których ważny jest stan środowiska i to, by przyroda została zachowana – bardziej świadomych i dbających.

Dało to podstawę dla wdrożenia idei projektu „SB MANTA – South Baltic natural and cultural heritage assets management as tourist attractions”. Akronim MANTA nawiązuje do słowa „maintain” – podtrzymywać, konserwować, utrzymywać w dobrym stanie.

Celem projektu jest przekształcanie działań ochrony i konserwacji przyrody w działania wolontariackie i edukacyjne oraz w nowe atrakcje proekologiczne, bazujące na regionalnej przyrodzie, kulturze i tradycjach, stanowiące podstawę dla poprawy jakości życia mieszkańców regionu i wzbogacające ofertę regionu. Oznacza to, że w ramach spędzania wakacji, weekendów czy nawet krótkiego zwiedzania parków, będzie można włączyć się w konserwowanie i utrzymywanie przyrody i zostawić po sobie pozytywny ślad, w postaci prostych prac wykonanych samodzielnie lub wspólnie z pracownikami parków.

Aspekt edukacji i podnoszenia świadomości – dlaczego to jest ważne dla młodzieży?

Młodzież zamieszkująca terytorium Południowego Bałtyku żyje w regionie ogromnie atrakcyjnym przyrodniczo, bardzo wartościowym i dynamicznie zmieniającym się. Dzisiaj korzystają z przyrody parków narodowych, krajobrazowych, jeżdżą na wycieczki, chcą spędzać czas w miejscach ładnych, znanych, gdzie można się zrelaksować, zrobić ekstra zdjęcie i podzielić się nim online.

Niebawem będą pracować, może prowadzić własne firmy – dla części z nich to dziedzictwo przyrodnicze stanie się podstawą zarabiania.

Wkrótce, bo czas szybko leci, stworzą tu swoje rodziny i nawet jeśli dzisiaj o tym nie myślą, będą chcieli, żeby ich dzieci też miały piękną okolicę i żeby przyroda nie była tylko zabytkiem.

Tu potrzebne jest stałe, systemowe uświadamianie dlaczego warto chronić wartości przyrodnicze i kulturowe i zachęcanie do tego, by już od młodego wieku włączać się w ich ochronę. Edukacja przyrodnicza kierowana do młodzieży jest kluczowym aspektem oddziaływania na świadomość ekologiczną społeczeństw europejskich. A jak najlepiej jest się uczyć o przyrodzie? Przez działanie na jej łonie!

Partnerstwo projektowe

W projekcie MANTA biorą udział partnerzy z Polski, Niemiec i Litwy oraz partnerzy stowarzyszeni ze Szwecji i Danii. Partnerem wiodącym jest Dyrekcja Obszarów Chronionych Litwy Mniejszej (Mažosios Lietuvos saugomų teritorijų direkcija). Ich siedziba mieści się w malowniczym Nadmorskim Parku Regionalnym, zaledwie kilkanaście kilometrów na wschód od Kłajpedy.

Wśród pozostałych litewskich partnerów projektowych znajdują się Park Narodowy Mierzei Kurońskiej z siedzibą w Kłajpedzie, Europejska Unia Ochrony Wybrzeża EUCC – Baltic Office z siedzibą w Kłajpedzie. W gronie partnerów projektowych  jest także niemiecka Europejska Unia Ochrony Wybrzeża EUCC – The Coastal Union Germany z siedzibą w Rostocku.

Polskimi partnerami, poza Województwem Zachodniopomorskim reprezentowanym przez Sekretariat ds. Młodzieży są dodrze znane Wam polskie nadmorskie parki: Słowiński Park Narodowy oraz Woliński Park Narodowy.

Projekt cechuje wysoki współczynnik zaangażowania partnerów stowarzyszonych, wśród których aktywny udział w realizacji zadań i celów zadeklarowały instytucje naukowe, organizacje pozarządowe, parki narodowe i lokalne samorządy z Polski i Litwy, Danii, Szwecji i Niemiec.

Co Sekretariat ds. Młodzieży zaoferuje młodym mieszkańcom Pomorza Zachodniego, realizując projekt MANTA?

W ramach projektu zadaniem Sekretariatu ds. Młodzieży Województwa Zachodniopomorskiego będzie zwiększenie udziału młodzieży w aktywne działania na rzecz poprawy stanu środowiska i angażowanie młodzieży w ruch społeczny na rzecz dziedzictwa przyrodniczego i kulturowego oraz w zrównoważony rozwój regionu.

– Sekretariat ds. Młodzieży Województwa Zachodniopomorskiego zorganizuje międzynarodowe młodzieżowe wymiany z Litwą, Niemcami, Szwecją.

– Będzie prowadzić warsztaty, prelekcje i konkursy ekologiczne dla młodzieży, samodzielnie oraz we współpracy z ekspertami, parkami narodowymi, parkami krajobrazowymi i regionalnymi w krajach partnerskich.

– Zaprosi młodzież do udziału w badaniach nad nowoczesnymi narzędziami wprowadzania na rynek i promowania nowych ekologicznych atrakcji turystycznych. Badania te będą prowadzone przez ośrodki naukowe w Polsce i na Litwie – w państwach o wysokim wskaźniku cyfryzacji i innowacji usług.

– Sekretariat ds. Młodzieży Województwa Zachodniopomorskiego  zorganizuje wyjazdy i wycieczki pilotażowe, podczas których będziemy wraz z młodzieżą angażować się
w ochronę przyrody i testować nowe atrakcje.

– W ofercie działań projektowych będą różne regionalne i międzynarodowe wydarzenia i inicjatywy proekologiczne, także te wymyślone przez młodzież.

Wszystko to przyczyni się do zwiększonego udziału grupy wiekowej 13-35 lat w realizację polityki ekologicznej województwa zachodniopomorskiego.